Rối loạn tiêu hóa không phải bệnh lý mà là hậu quả của một số nguyên nhân nhất định như: viêm đại tràng, viêm ruột, chế độ ăn uống không khoa học, rượu bia…
Rối loạn tiêu hóa là gì?
Đường tiêu hóa bị rối loạn là thuật ngữ chỉ các biểu hiện bất thường liên quan đến hoạt động tiêu hóa: đau bụng, buồn nôn, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy, táo bón. Đây là không được coi là bệnh lý mà là hậu của của những nguyên nhân nhất định như viêm đại tràng, viêm ruột, chế độ ăn uống không hợp lý, loạn khuẩn đường ruột…
Rối loạn tiêu hóa là tình trạng hệ tiêu hóa gặp các triệu chứng bất thường như đau bụng, đi ngoài, đầy hơi, khó tiêu
Đường tiêu hóa bị rối loạn là tình trạng phổ biến, hầu như ai cũng từng bị ít nhất 1 lần trong đời. Khi bị tình trạng này, người bệnh thường gặp bất tiện trong cuộc sống thường ngày. Tuy không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng nếu xảy ra thường xuyên sẽ tác động tiêu cực đến tâm lý người bệnh. Thậm chí, trong nhiều trường hợp, vấn đề rối loạn kéo dài và không được xử lý rứt điểm có thể dẫn đến các biến chứng như: hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng, thậm chí ung thư ruột…
Nguyên nhân gây rối loạn
Do ăn uống
Việc tiêu thụ đồ ăn, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, không rõ nguồn gốc khiến đường ruột dễ bị nhiễm khuẩn, gây nên tình trạng đau bụng, tiêu chảy. Bên cạnh đó, việc ăn uống thiếu cân bằng như ăn nhiều đồ chiên rán, thức ăn nhanh, đồ chua, đồ quá ngọt, rau sống….cùng thói quen ăn quá nhanh, ăn thất thường, vừa ăn vừa làm việc cũng chính là “thủ phạm” gây nên tình trạng rối loạn.
Uống quá nhiều bia rượu
Uống quá nhiều bia, rượu hoặc đồ uống có cồn làm chết một lượng lớn lợi khuẩn, gây rối loạn tiêu hóa và loạn khuẩn đường ruột. Điều này cho thấy, vì sao sau khi sử dụng bia rượu, nhiều người gặp phải tình trạng đau bụng, đi ngoài liên tục, đầy bụng hoặc trướng hơi.
Bên cạnh đó, đồ uống có cồn còn làm mòn lớp nhầy trên thành đại tràng, khiến niêm mạc đại tràng tổn thương, gây nên tình trạng viêm loét đại tràng cùng các triệu chứng như đau bụng, đi ngoài, phân sống, lỏng, nát, không thành khuôn….
Loạn khuẩn đường ruột do lạm dụng kháng sinh
Kháng sinh được xem như “con dao 2 lưỡi”, vừa giúp tiêu diệt hại khuẩn nhưng đồng thời cũng tiêu diệt luôn cả lợi khuẩn, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Nếu lạm dụng kháng sinh, sử dụng trong thời gian dài, dùng bừa bãi sẽ gây nên đường tiêu hóa bị rối loạn, thậm chí là kháng kháng sinh. Bởi vậy, khi sử dụng loại thuốc này, cần có chỉ định cụ thể từ bác sĩ.
Lạm dụng kháng sinh gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột
Do stress, căng thẳng
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, trong đường ruột của con người có khoảng 100 triệu tế bào thần kinh kết nói với não bộ, được gọi là hệ trục não – ruột. Lợi khuẩn có vai trò như một “nhà máy sản xuất vitamin nhóm B” giúp não an thần, giảm căng thẳng.
Khi não bị stress, căng thẳng sẽ làm rối loạn nhu động ruột, gây nên những cơn đau co thắt mạnh ở đại tràng. Những cơn co bóp này làm chết một lượng lớn lợi khuẩn, gây mất cân bằng hệ vi sinh dẫn đến tình trạng rối loạn. Điều này lý giải vì sao, khi bị stress, căng thẳng, nhiều người thường cảm thấy đau bụng, buồn đi vệ sinh.
Do bệnh lý
Ngoài những nguyên nhân trên, các bệnh lý như viêm đại tràng, viêm ruột, hội chứng ruột kích thích… khiến cho dạ dày, đại tràng hoạt động kém hiệu quả, gây nên chướng bụng, đầy hơi, buồn non, đi ngoài, táo bón.
Viêm đại tràng cấp tính, viêm ruột… khiến cho dạ dày, đại tràng hoạt động kém hiệu quả, gây chướng bụng, buồn nôn, đi ngoài, táo bón.
Triệu chứng rối loạn tiêu hóa
- Rối loạn đại tiện: Người bệnh cảm thấy đau từng cơn. Tần suất đi ngoài không đều đặn như trước, có thể tiêu chảy nhiều hơn hoặc ngược lại, thậm chí có thể tiêu chảy và táo bón xen kẽ thất thường.
- Đau bụng: Có thể đau bụng từng cơn hoặc đau âm ỉ. Vị trí đau bụng dưới bên trái, đôi khi ở một số vị trí khác hoặc lan tỏa ra phía sau lưng
- Đầy hơi, khó tiêu: Đây là biểu hiện thường gặp nhất. Bệnh nhân thường cảm thấy bụng căng, trướng, ợ hơi liên tục hoặc trung tiện nhiều lần
- Một số triệu chứng khác bao gồm: ợ chua, đắng hoặc hôi miệng, buồn nôn, nôn ói,…
Xem thêm: Rối loạn tiêu hóa có nguy hiểm không?
Cách xử lý khi bị
Việc điều trị chứng rối loạn còn tùy thuộc vào từng nguyên nhân. Tuy nhiên, dưới đây là một số phương pháp bạn có thể tham khảo:
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Khi gặp vấn đề về tiêu hóa, chế độ ăn uống nên được quan tâm hàng đầu. Người bệnh cần áp dụng chế độ ăn uống khoa học và điều độ:
- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, hạn chế ăn đồ tái, sống
- Hạn chế ăn đồ chiên xào, nhiều dầu mỡ, các loại đồ ngọt, quá nhiều đường
- Hạn chế sử dụng đồ uống như rượu, bia, đồ uống có ga, cà phê, sữa….
- Ăn đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ, tập trung vào bữa ăn.
- Bổ sung lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột thông qua thực phẩm hoặc các chế phẩm men vi sinh
Bổ sung men vi sinh chứa bào tử lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ giảm triệu chứng rối loạn tiêu hóa
Xử lý rối loạn tiêu hóa bằng thuốc Tây
Một số loại thuốc thường được sử dụng để xử lý đường tiêu hóa bị rối loạn theo triệu chứng như:
- Thuốc giảm đau bụng, tiêu chảy: Hyoscyamine sulfate hoặc dicyclomine HCl.
- Thuốc sổ giúp xử lý táo bón
- Thuốc hỗ trợ nhu động ruột: Metoclopramide hoặc bethanechol
- Thuốc kháng sinh: Azithromycin hoặc erythromycin.
Các loại thuốc này cần có sự chỉ định của bác sĩ. Bởi vậy, trước khi sử dụng, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Hỗ trợ xử lý đường tiêu hóa bị rối loạn bằng bài thuốc dân gian
Bên cạnh các phương pháp trên, trong dân gian còn lưu truyền nhiều bài thuốc giúp xử lý rối loạn tiêu hóa từ thảo dược như: lá ổi, cây rau sam hoặc lá lông mơ… Cụ thể:
- Bài thuốc từ lá ổi: Lấy 20g búp ổi, 8g riềng tươi, 16g sả tươi đem thái nhỏ rồi sao qua. Sau đó cho vào ấm sắc lấy nước uống nhiều lần trong ngày
- Bài thuốc từ cây rau sam: Dùng 100g rau sam tươi, 50g cây cỏ sữa rửa sạch, sắc lấy nước uống nhiều lần trong ngày để trị chứng đau bụng và cầm tiêu chảy.
- Bài thuốc dân gian từ lá lông mơ: Lấy 1 nắm lá lông mơ thái nhỏ, trộn với 1 quả trứng gà ta. Sau đó nướng trên chảo có lót lá chuối hoặc hấp cách thủy. Ăn lúc còn nóng.
Đường tiêu hóa bị rối loạn tuy là chứng thường gặp nhưng người bệnh không nên chủ quan. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng rối loạn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, thậm chí nhiều bệnh nguy hiểm. Nếu có bất kỳ câu hỏi về chứng rối loạn tiêu hóa, bạn có thể liên hệ trực tiếp đến hotline: 1900.8946 để được dược sĩ COLON tư vấn cụ thể, miễn phí.
- Trưởng ban kiểm tra Hội tiêu hóa VN
- Phó chủ tịch Hội tiêu hóa Hà Nội
Dù mua hay không chúng tôi sẽ tư vấn tận tâm, tận tình giúp bạn.
